در سال 1906، اقتصاددانی به نام ویلفردو پارتو (Vilfredo Pareto) در ایتالیا زندگی می‌کرد. روزی پارتو متوجه شد که هر سال، 20 درصد از غلاف‌های نخودفرنگی باغچه‌اش حدود 80 درصد نخودها را تولید می‌کند. این امر باعث شد ویلفردو پارتو به خروجی اقتصادی در ابعاد وسیع‌تری بنگرد. او کم کم به این موضوع پی برد که در صنایع، جوامع، و حتی شرکت‌های مختلف، 80 درصد از محصولات غالبا از 20 درصد از پربازده‌ترین بخش تولید می‌شوند. این موضوع به اصل پارتو (به انگلیسی: Pareto principle) معروف شد یا چیزی که امروزه بیشتر از آن با عنوان قانون 20/80 (هشتاد بیست) یاد می‌شود.
قانون 20/80 چگونه در زندگی به ما کمک می‌کند تا بازده بیشتری داشته باشیم؟
قانون 20/80 بیان می‌کند که 80 درصد خروجی با نتیجه از 20 درصد ورودی یا عمل حاصل می‌شود. قانون 20/80 در موقعیت‌های مدیریت کسب و کار بیشترین محبوبیت را داشته است. کسب و کارها غالبا به این نتیجه رسیده اند که 20 درصد از مشتری‌های‌شان 80 درصد از فروش‌شان را رقم زده‌اند. آن‌ها دریافته‌اند که حدود 20 درصد از نماینده‌های فروش‌شان 80 درصد از قراردادهای فروش را بسته‌اند و این که 20 درصد از اقلام هزینه‌های‌شان منجر به 80 درصد از مخارج‌شان شده است. از لحاظ مدیریت زمان نیز، اغلب به این نتیجه رسیده‌اند که 20 درصد از زمان‌شان 80 درصد از بازدهی و 20 درصد از کارمندان‌شان 80 درصد از ارزش آن‌ها را ایجاد کرده‌اند. امثال این‌ها بی شمار است.
البته هیچ‌کس به طور دقیق این 80 درصد یا 20 درصدها را اندازه‌گیری نکرده بود؛ اما نسبت تقریبی چهار به یک به طور مستمر تولید می‌شد. حال این که 24/76 بود یا 17/83 خیلی مهم نیست. اصل 80/20 به ابزار مدیریت محبوبی بدل شد که برای افزایش کارایی و تأثیرگذاری در کسب و کارها و صنایع به طور گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گرفت و امروزه هم به طور گسترده آن را آموزش می‌دهند. منتها افراد خیلی کمی به فکر اجرای این اصل در زندگی روزمره یا جوانب احتمالی آن افتاده‌اند. مثلا:
- آن 20 درصد دارایی‌هایی که بیشترین بهره را ازشان می‌برید کدام‌اند؟
- آن 20 درصد از وقت‌تان را به چه کاری می‌گذرانید که 80 درصد شادی‌هایتان را به شما می‌بخشد؟
- آن 20 درصد افراد نزدیک‌تان که بیش از همه خوشحال‌تان می‌کنند چه کسانی هستند؟
- آن 20 درصد لباس‌هایی که 80 درصد اوقات می پوشید کدام‌اند؟
- آن 20 درصد غذایی که 80 درصد اوقات می‌خورید کدام‌اند؟
احتمالا پاسخ به این سؤالات برای شما راحت باشد؛ فقط تاکنون به آن‌ها فکر نکرده‌اید. وقتی به آن‌ها پاسخ دهید، می‌توانید به راحتی بر افزایش کارایی و بازده زندگی خود تمرکز کنید. به عنوان مثال
- 80 درصد از افرادی که با آن‌ها وقت می‌گذرانید، تنها 20 درصد شادی به زندگیتان می‌بخشند؛ پس وقت کمتری را با آن‌ها بگذرانید.
- 80 درصد از خرت و پرت‌هایتان را فقط 20 درصد اوقات استفاده می‌کنید؛ پس آن‌ها را دور بیندازید یا بفروشید.
- 80 درصد از لباس‌های‌تان را فقط 20 درصد اوقات می‌پوشید؛ پس مانند مثال قبل آن‌ها را دور بیندازید یا بفروشید.
- همچنین شناسایی آن 20 درصد غذایی که 80 درصد اوقات می‌خورید، احتمالا بیانگر این است که رژیم غذایی سالمی دارید یا نه، یا این که تا چه حد سالم است. فقط از این مسئله مطمئن شوید که 20 درصد غذایی که 80 درصد اوقات می‌خورید سالم باشد.
وقتی به این فکر افتادم که چگونه قانون 80/20 را در زندگی خودم اجرا کنم، همان اوایل، فورا به چند چیز پی بردم:
- 80 درصد از وقتم صرف تعداد کمی از سرگرمی‌هایم (نمایش‌های تلویزیونی و بازی‌های ویدئویی) می‌شد، اما تنها 20 درصد از رضایت زندگی‌ام را فراهم می‌کرد. از بودن با دوستانی که 80 درصد از وقتم را با آن‌ها می‌گذراندم لذتی نمی‌بردم (بنابراین در زندگی اجتماعی‌ام خوشحال نبودم.)
- 80 درصد از چیزهایی که برای‌شان هزینه می‌کردم، برای سبک زندگی من مفید و سالم نبودند.
پی بردن به این چیزها سرانجام مرا تشویق به ایجاد تغییرات چشمگیری در تصمیمات و سبک زندگی‌ام کرد؛ مثلا قید بازی‌های ویدئویی و تلویزیون را زدم، سعی کردم دوستان دیگری را بشناسم و با آن‌ها وقتم را بگذرانم. همچنین با دقت بیشتری پول خرج کردم. البته بازهم می توان قانون 20/80 را بر بازدهی در کار اعمال کرد:
- چه کارهایی را 80 درصد اوقات انجام می‌دهید که 20 درصد عایدات شما را تشکیل می‌دهد؟ مثلا بررسی ایمیل به طور مکرر، نامه نگاری اداری، صرف وقت طولانی برای گرفتن تصمیمات پیش پا افتاده و بی اهمیت، و….
- یا آن 20 درصد کاری که 80 درصد اعتبارتان و نیز قدردانی تیم و رئیس‌تان وابسته به آن است چیست؟
قانون 20/80 را در روابط عاطفی و زندگی عاطفی
در آخر، می‌توانید قانون 20/80 را در زندگی عاطفی و روابط خود نیز اجرا کنید.
- 20 درصد از رفتارهایی که مسبب 80 درصد از مشکلات در روابطتان هستند کدام اند؟
- 20 درصد از مکالمات ایجاد کننده 80 درصد صمیمت بین شما و شریکتان چیست؟
این‌ها سؤالات مهمی هستند که بیشتر ما هرگز به آن‌ها فکر نمی‌کنیم. حتی به ذهن‌مان هم خطور نمی کند که در همه جوانب زندگی خ.د، در همه کارهایی که انجام می‌دهیم، کارایی وجود دارد. نه تنها این کارایی وجود دارد، بلکه بر این کارایی کنترل و نفوذ هم داریم. چیزی است که می‌توانیم مسئولیتش را به عهده بگیریم و آن را بهبود ببخشیم.
با تکیه بر قانون 20/80، چه تغییراتی را می‌توانید در زندگیتان اعمال کنید؟
یکی از بارزترین جواب‌ها دارایی هاست. به احتمال زیاد، 80 درصد از دارایی‌های شما برای‌تان لذت و شادی کمی فراهم می‌کنند. بدیهی است که برای اعمال قانون 20/80 روی خودتان، باید از تمام چیزهای اضافی دوروبرتان شروع کنید. قانون 20/80 لزومأ قانون سفت و سختی برای زندگی نیست. اجازه ندهید قانون 20/80 آن 80 درصدی باشد که به 20 درصد نتیجه ختم شود! آن را ابزار قلمداد کنید. لنزی برای دیدن جوانب زندگیتان. در موردش فکر کنید و آن را بنویسید. احتمالا به درکی می‌رسید که خودتان را نیز شگفت زده می‌کند.
