بچهها عاشق سینه مادرشون هستن، این علاقه صرفا به بحث تغذیه محدود نمیشه و اکثر اونها، امنیت و صمیمیت رو اولین بار، از این طریق تجربه میکنن.
پس اگر حواستون نباشه، این عشق و علاقه میتونه به یک تمایل وسواسی و جدایی از اون به یک فاجعه تمام عیار بدل بشه.
به همین دلیله که فرایند از شیر گرفتن معمولا، چندان آسون و بی دردسر پیش نمیره و با حجم زیادی از دست و پا زدن های بیهوده و اشکهای بسیار همراه میشه، هم در مورد کودک و هم در مورد خود شما!
بنابراین در این ادامه این مطلب، مجموعهای از توصیههای علمی که در این زمینه وجود داره رو براتون قرار بدم تا کمکتون کنه این مسیر رو تا جایی که میشه، با موانع کمتری پشت سر بذارید. پس بریم ببینیم چگونه کودک رو از شیر بگیریم؟
آموزش از شیر گرفتن کودک
نکته اول
این شما هستید که تصمیم میگیرید چه زمانی فرزندتون رو از شیر بگیرید؛ بله، تغذیه از شیر مادر، فواید زیاد و متنوعی برای سلامتی نوزاد و حتی خود مادر داره، به همین دلیل براساس دستورالعمل آکادمی اطفال آمریکا، بهتره که بچه، طی شش ماه اول، فقط از شیر مادر تغذیه کنه و تا پایان سال اول، یا تا زمانی که تمایل متقابلی به شیردهی وجود داره، هم زمان با اضافه کردن غذاهای جامد، تغذیه کودک از شیر مادر هم ادامه پیدا کنه.
براساس توصیه سازمان بهداشت جهانی هم، شیردهی به همراه استفاده از سایر غذاهای جامد، میتونه تا دو سالگی و حتی بیشتر از اون ادامه پیدا کنه. در عین حال، اینها صرفا توصیه و پیشنهاد هستن؛ این یعنی خیلی از مادرها ممکنه خودشون دوست داشته باشن که حتی طولانیتر از این زمان هم به فرزندشون شیر بدن، خیلیها بر عکس، زودتر متوقفش میکنن، شاید چون شاغلن و مرخصی دوران بارداری شون به اتمام رسیده، و بعضی از خانم ها اصلا از شیر خودشون به کودک نمیدن، گاهی به دلایل فیزیولوژیکی چنین امکانی ندارن، مثلا ممکنه در حال مصرف داروهایی باشن که برای شیردهی منع داره، و گاهی صرفا به دلایل شخصی.
در هر صورت، تصمیم مادر، تصمیم درسته و هیچ ایرادی هم بهش وارد نیست.
نکته دوم
برای از شیر گرفتن شما دو تا راه دارید؛ میتونید اجازه بدید فرزندتون فرمون رو به دست بگیره یا که خودتون این فرایند رو آغاز کنید اما در هر حال بهتره که زمان بندیش رو به نحوی جلو ببرید که با نیازهای کودک و بدن خودتون منطبق بشه قرار نیست این مسئله به شکل یک موضوع همه یا هیچ در بیاد و شما به شکلی ناگهانی متوقفش کنید مگر در صورت الزام، بلکه باید به تدریج پیش برید و تا زمانی که شیر دارید، یواش یواش تعداد دفعات شیر دهی تون در طول روز رو کاهش بدید چون در صورت توقف ناگهانی علاوه بر آسیب دیدن کودک تون خودتون هم ممکنه دچار درد، گرفتگی، بسته شدن مجاری و در نهایت ورم شدید سینه بشید.
اما با کاهش تدریجی بدن شما هم فرصت این رو داره که خودش رو با شرایط جدید تطبیق بده. در ضمن برای بچه هایی که تو دوران تغذیه از شیر مادر هستن، عجیب نیست که به صورت ناگهانی از خوردن شیر مادرشون امتناع کنن به خصوص زمانی که بین ۴ تا ۷ ماهگی هستن.
این اتفاق موقتی هست و نشونه آمادگی کودک شما برای از شیر گرفته شدن نیست اکثر بچه ها، اصولا تا بعد از یک سالگی هرگز خود به خود شیرخوردن رو رها نمی کنن پس یادتون باشه که این اعتصاب «ناگهانی» اتفاق میفته و تمایل خود بچه به توقف شیر خوردن تدریجی» صورت میگیره.
بنابراین اگر تصمیم گرفتید که خودتون فرایند از شیر گرفتن رو آغاز کنید در ابتدا، فقط یکی از دفعات شیر دهی رو حذف کنید. معمولا بچه ها به تغذیه صبحگاهی و قبل از خواب شون بیشتر وابستگی دارن، پس بهتره که مثلا از نوبت بعد از ظهر شروع کنید تو این زمان معمولا تولید شیر خود شما هم کمتره بعد از گذشت چند روز زمانی که متوجه شدید بدن تون تطبیق پیدا کرده میتونید یکی دیگه از دفعات شیر دهی تون رو هم حذف کنید و … به همین منوال ادامه بدید.
به علاوه، کاهش دفعات شیردهی مساوی با کاهش دفعات تغذیه نیست پس اگر کودک شما کم تر از شش ماه داره میتونید در همون زمانی که قبلا از سینه شما تغذیه میکرده این بار با استفاده از شیشه شیر، بهش شیر خشک یا شیر دوشیده شده از پستان تون رو بدید. اگر از شش ماه بزرگ تر هست میتونید از فنجون استفاده کنید و بچه های بزرگتر هم که میتونن میان وعده بخورن یا حتی نیاز به جایگزین نداشته باشن یادتون باشه بچه ها تا قبل از ۱۲ ماهگی، نباید شیر گاو بخورن، راستی بهتره هفته ای یک بار از تعداد دفعات شیردهی تون کم کنید و سریع تر از این پیش نرید.
نکته سوم
سعی کنید برای دور کردن ذهن بچه تون از شیر خوردن حواسش رو با اسباب بازی یا قصه خوندن پرت کنید روتینی که بهش عادت کرده رو تغییر بدید، مثلا اگر حذف کردن شیردهی زمان خواب براش خیلی سخته اجازه بدید که از این به بعد پدرش بچه رو به رختخواب ببره و بخوابونتش یا برعکس، اگر صبحها براش اذیت کننده است همسرتون وظیفه بیدار کردن کودک و برداشتنش از گهواره یا تختش رو به عهده بگیره، یا مثلا اگر بعد از ظهرها همیشه تو خونه بهش شیر میدید، تو همون، زمان با همدیگه برید پارک.
به عبارتی، روالهای جدیدی رو ایجاد کنید که کلا، مبحث شیردهی توسط مادر رو از معادله خارج کنه و در عین حال، حواستون باشه که نیاز فرزندتون به احساس راحتی و امنیت رو به شیوه های دیگه برآورده کنید، یعنی راههای جدیدی پیدا کنید برای اینکه فرزندتون بتونه احساس صمیمیت و نزدیکی به شما رو تجربه کنه و اون مدت زمانی که با شما سپری میکنه کاهش پیدا نکنه این روشها میتونه شامل در آغوش گرفتن پوشیدن لباسهای عروسکی و شکلک در آوردن یا خوندن یک کتاب خاص و ویژه که خیلی دوستش داره باشه.
نکته چهارم
و اما برای از بین بردن احساس ناراحتی سینه هاتون روشهای متعددی هست که میتونید به کار بگیرید از جمله استفاده از کمپرس سرد و قرص مسکن حتی میتونید برای کاهش میزان پری سینه، از دستگاه شیردوشی استفاده کنید، اما پستانهاتون رو به صورت کامل خالی نکنید، اینکه بهتره کمی شیر توشون باقی بمونه، چون کمک میکنه تا به بدن بازخورد بدید و متوجه بشه که به میزان کمتری تولید شیر نیاز دارید.
نکته پنجم
جدی ترین عارضه از شیر گرفتن، ورم پستان هست یعنی عفونت بافت سینه که اصولا به مصرف آنتی بیوتیک نیاز داره نشونه های ورم پستان شامل قرمزی، تورم، حساس شدن سینه تب یا سایر علائم مشابه آنفولانزا. هست در صورت بروز این علائم حتما با پزشک تون تماس بگیرید.