چه اتاق به هم ریخته ای! «آرش! یک نگاه به اتاقت بنداز! واقعا نمی فهمم چطور می توانی این اتاق را تحمل کنی!» «سارا! هزار سال طول می کشد که این اتاق تمیز شود» این صحنه ها در هر خانه ای که بچه وجود داشته باشد به خصوص آخر هفته ها یا در ایام تعطیل مشاهده می شود.
کودکان اتاق خود را زودتر از بزرگترها به هم می ریزند. درواقع آنها اصلا به این وضع به عنوان به هم ریختگی نگاه نمی کنند، در حالی که والدین از دیدن این همه شلختگی از کوره در می روند. در مورد کودکان، این نامرتبی، نظم آنها به شمار می رود و آنها دوست دارند وسایل خود را به همین گونه که هست بچینند. آنها به طور ذاتی حس نظم و پاکیزگی را در خود ندارند و باید به آنها آموزش داده شود که چگونه اتاق خود را تمیز و مرتب نگه دارند.
آموزش نظم به کودکان از چه سنی؟
نمی توانید توقع داشته باشید کودکان در سن 11 تا 12 سالگی یک شبه نظم را یاد بگیرند. نظم را باید در سنین پایین تر مثلا حدود 3 تا 4 سالگی به آنها آموزش داد. پنج نکته ای که در زیر خواهیم گفت به شما کمک می کند به فرزند خود بیاموزید چگونه یک اتاق تمیز و مرتب داشته باشد.
راهکارهای اموزش نظم به کودکان
کارها را به کمک هم انجام دهید
نمی توانید از همان ابتدا از یک کودک 3 تا 4 ساله توقع داشته باشید به محض اینکه می گویید اتاقت را تمیز کن این کار را انجام دهد. باید به آموزش دهید چگونه باید این کار را انجام دهد و وسایلش را کجا باید قرا دهد. به او یاد بدهید که لباسهایش را تا کند. لباس های شسته شده را یک بار تا بزنید و از او بخواهید به شما نگاه کند و او هم یک تای دیگر بزند. به تدریج او را راهنمایی کنید و به او بگویید باید چه کار کند، بگذارید کارش را به تنهایی انجام دهد. برای کودکان کوچک تر که خواندن بلد نیستند می توانید یک لیست تصویری از کارهایی که باید انجام دهد تهیه کنید و روی دیوار اتاقش بچسبانید.
یک برنامه ثابت داشته باشید و آن را به طور منظم اجرا کنید
مرتب کردن را جزء برنامه روتین خود قرار دهید؛ مثلا ماهی یک بار برای مرتب کردن بسیار کم است، به کودک بگویید هر روز تخت خود را مرتب کند. همچنین از او بخواهید پس از هر بار حمام رفتن، لباس های کثیف خود را درون سبد رخت های چرک قرار دهد. یک روز مشخص را به تمیز کردن اختصاص دهید و از آنها بخواهید آن روز همه چیز، از اسباب بازی و لباس گرفته تا کتاب و لوازم التحریر را جمع کنند و در جای خود قرار دهند. این باعث می شود آنها هر جا که هستند از این برنامه ثابت پیروی کنند.
جای وسایل را برای کودک مشخص کنید
برای کودکان کم سن و سال، مرتب کردن اتاق امری دشوار است، هم به این خاطر که نمی دانند چگونه این کار را انجام بدهند و هم اینکه نمیدانند وسایلشان را باید کجا بگذارند. جای وسایل را به طور دقیق مشخص کنید. برای کودکان در سال های پیش از دبستان، جعبه های رنگی تهیه کنید و مشخص کنید اسباب بازی ها را باید در کدام جعبه قرار دهند، مثلا می توانید بگویید اسباب بازی هایی که در آنها رنگهای زرد و سبز وجود دارد را در جعبه زردرنگ قرار دهند.
این امر باعث می شود آنها سریع تر اتاق را جمع کرده و در عین حال نام رنگ ها را نیز بیاموزند. برای کودکان بزرگتر که به مدرسه می روند سبدهایی تهیه کنید و آنها را جایی قرار دهید که دست کودک به آنها برسد مثلا زیر تخت یا در قفسه های پایینی کمد. از آنها بخواهید اسباب بازی ها را در یک سبد، کتاب ها را در یک سبد و لوازم التحریر را در سبد دیگر قرار دهند.
وسایل اضافی را دور بیندازید
هیچگاه نگذارید وسایل اضافی در اتاق کودک روی هم انباشته شود. همه کودکان دلشان می خواهد تا جایی که ممکن است در اتاقشان اسباب بازی نگه دارند. قانونی در این باره وضع کنید که ابتدا آن اسباب بازی که کودک با آن بازی می کرد را از او پس بگیرید و بعد اسباب بازی دیگری را به او بدهید. این امر نه تنها به کودکان می آموزد که به وسایل خود نظم ببخشند بلکه بخشنده بودن را نیز به آنها یاد می دهد.
دستگاه های الکترونیکی را از آنها دور کنید
این روش بیشتر در مورد نوجوانان کاربرد دارد. برای اینکه آنها را مجبور کنید اتاقشان را مرتب کنند، دستگاه های الکترونیکی شان را از آنها بگیرند. به آنها تفهیم کنید تا زمانی که اتاق خود را مرتب نکرده اند حق ندارند از موبایل، پی اس پی، MP۳ پلیر یا کامپیوتر استفاده کنند. از آنها بخواهید این وسایل را فعلا در جایی که در معرض دید است مثلا روی میز ناهارخوری قرار دهند و بعد از تمیز کردن اتاق آن را بردارند.
نکات ذکرشده واقعا شما را شگفت زده خواهد کرد، اما یادتان باشد بگذارید خودش به تنهایی وظیفه اش را انجام دهد این باعث می شود در آینده فردی مستقل باشد.
