پس از یائسگی، زمانی که فرزندان سرو سامان می گیرند و وقت آزاد (و پول) برای آخر هفته های عاشقانه و رؤیایی فراهم است؛ نیازی به روش های جلوگیری از بارداری نیست؛ بدن آماده شادی است؛ اندام های جنسی در آستانه بازنشستگی قرار می گیرند. یا شاید علی رغم آمادگی اندامها، هورمون ها آماده نباشند.
از سوی دیگر، انتظار می رود بعد از یائسگی علاقه و توانایی رابطه جنسی خوب کاهش یابد. پیش بینی های عجیب در مورد کاهش میل جنسی، شادابی و بی میلی پس یائسگی یک قانون کلی نیست.
بسیاری از زنان رابطه جنسی پس از یائسگی را بهتر از همیشه می دانند. اما بدون شک، رابطه جنسی بعد از یائسگی تغییر می کند. تغییرات هورمونی تبعاتی برای روابط جنسی و عاطفی دارد. همچنین مسائل فرهنگی اشتباهی وجود دارد. بسیاری از افراد هنوز معتقدند زنان در سن خاصی جذابیت جنسی ندارند. اما چرا زنان نباید زندگی جنسی را ببوسند و آن را کنار بگذارند و باید همچنان مراقب جلوگیری از بارداری باشند؟ همچنین روش هایی برای حفظ کانون گرم خانواده قبل و بعد از یائسگی مطرح شده است.
یائسگی و میل جنسی
یائسگی باب جدیدی در زندگی می گشاید، بنابراین در جنبه های جنسی زندگی نیز تغییر ایجاد می کند. در بسیاری از موارد، این تغییرات بهتر است. هرچند هرگز دلیل پزشکی خاصی برای اجتناب از رابطه ی جنسی طی سیکل قاعدگی وجود ندارد، اکثر زنان و همسرانشان در این مدت از رابطه ی جنسی پرهیز می کنند.
وقتی عادات ماهانه خاتمه می یابد، فرصت بیشتری برای رابطه جنسی فراهم می شود. پیش از یائسگی زنان همواره نگرانند که، علیرغم برنامه ریزی صحیح، در سفر عادت ماهانه شوند. بعد از یائسگی زنان می توانند رابطه جنسی رضایت بخشی داشته باشند و نیازی به نگرانی در مورد قاعدگی نیست. تغییر خلق، دل درد، و سردرد که علایم سیکل قاعدگی است بعد از یائسگی وضعیت ثابت و ملایم تری پیدا می کند.
میل جنسی اغلب با افزایش سن کاهش می یابد. بسیاری از مطالعات علمی دریافته اند که بین 45 تا 55 سال تقریبا هیچ تغییری در فعالیت های جنسی رخ نمی دهد، اما بین 55 تا 65 سال، فعالیت جنسی کاهش می یابد.
با اینکه ممکن است خانم ها بین 60 تا 70 سالگی به اندازه سال های جوانی به رابطه ی جنسی نپردازند، هیچ تغییری در اوج لذت جنسی با سطح لذت جنسی آنها ایجاد نمی شود. بنابراین، شاید خیلی رابطه جنسی نداشته باشند، اما رابطه جنسی درست مثل قبل رضایت بخش است. کیفیت رابطه ی جنسی با کاهش کمیت کاهش نمی یابد.
بدون تردید نوسان هورمون ها که مشخصه یائسگی و پیش از یائسگی است روی میل جنسی تأثیر می گذارد. خانم ها باید آماده کاهش یا افزایش تدریجی میل جنسی خود باشند. شاید آنها اصلا از این تغییرات آگاه نباشند. اما بیشتر زنان یائسه حداقل دوره های کوتاهی از میل جنسی بیشتر یا کمتر از حد معمول را تجربه می کنند.
استفاده از احساسات به عنوان راهنما هیچ کس بهتر از خود فرد بدنش را نمی شناسد، بنابراین باید به آن توجه کند. یائسگی هر خانمی با دیگران متفاوت است، شاید پزشک با این تفاوت ها آشنا نباشد. هر کسی باید به احساسات خودش اعتماد و بی پرده با پزشک گفتگو کند. این توصیه برای تغییرات میل جنسی اهمیت بیشتری می یابد.
بسیاری از پزشکان هنگام درمان زنان، پیش و پس از یائسگی، مسائل جنسی را نادیده می گیرند. بنابراین اگر پزشک مسئله را مطرح نکرد، خود فرد باید این کار را بکند. در این قسمت نکاتی مفید برای گفتگو با پزشک مطرح شده است.
پزشکان مطالب زیادی در مورد مسائل جنسی شنیده اند. خانم ها نباید از پرسش این مسائل معذب شوند. اگر کسی هنگام بحث در مورد رابطه و توانایی جنسی با پزشک خود احساس ناراحتی می کند باید پزشکی را بیابد که شخصیتی خوشایندتر داشته باشد. خانم ها باید پرسش ها را قبل از مراجعه به پزشک یادداشت کنند و بلافاصله پس از سلام و احوال پرسی آنها را مطرح کنند. درواقع بسیاری از افراد اغلب تا لحظه خروج از مطب برای طرح موضوع صبر می کنند.
خانم ها باید درد، ناراحتی یا چرک و خونابه مربوط به زمان نزدیکی را به طور منظم یادداشت و شرایطی مانند مدت درد، فعالیت مشکل ساز و سطح و نوع درد را پیگیری کنند. تفاهم جنسی فرآیندی طبیعی است و مانند حق به همه تعلق دارد. اگر خانمی بعد از یائسگی با تغییرات مشکل آفرین در میل جنسی مواجه شد، باید موضوع را با صراحت با پزشک خود در میان بگذارد. ممکن است تغییر ناشی از مشکل هورمونی (سطح پایین تستوسترون) یا دلایل پزشکی دیگری باشد.
زندگی جنسی بعد از یائسگی
اگر پزشک تشخیص دهد مشکلات پزشکی با ارضای جنسی تداخل ندارد، اما کمکی به یافتن راه حل نکند، فرد باید به یک متخصص مراجعه کند؛ درمانگر جنسی افزایش هیجان جنسی بیش از نیمی از زنان یائسه همان سطح علاقه جنسی قبل را دارند. درواقع وقتی دیگر احتمال حاملگی وجود ندارد، فرد کمتر معذب می شود. وقتی ابزارهای جلوگیری از بارداری را کنار می گذارد (یک سال بعد از قطع عادات ماهانه)، از نظر جنسی خود را راحت تر ابراز می کند.
سطح استروژن و میل جنسی
یک تیم تحقیقاتی معروف، که روی مسائل جنسی کار می کند، ثابت کرد میل جنسی به سطح استروژن بستگی ندارد (هرچند فرد بعد از کاهش استروژن برای رابطه جنسی راحت به لوبریکانت نیاز دارد. در واقع آندروژن (هورمون جنسی مردانه مثل تستوسترون) که در تخمدان ها تولید می شود میل جنسی را به کار می اندازند. حتا بعد از یائسگی (وقتی تخمدان دیگر استرادیول و پروژسترون تولید نمی کنند)، تخمدان به تولید آندروژن ادامه می دهد.
با اینکه مردان یائسه نمی شوند، سطح تستوسترونشان بعد از 40 سالگی کاهش می یابد. تغییرات فیزیولوژیکی یک شبه اتفاق نمی افتد. با گذشت زمان مردان برای نعوظ به زمان بیشتری نیاز دارند و به راحتی تحریک نمی شوند، این نکته به نفع زنانی است که از معاشقه لذت می برند. زنانی که همسرانشان انزال زودهنگام دارند، می توانند دوباره شاد شوند. چون ممکن است این مشکل مردان با گذشت زمان از بین برود و مردان قدرت بیشتری بیابند.
حتا اگر تعداد عادات ماهانه خانمی کمتر شده باشد (یا چند ماه عادت ماهانه نشده باشد)، تا زمان قطع عادت ماهانه به مدت یک سال، نباید روش های جلوگیری از بارداری را کنار بگذارد. پیش از یائسگی، سطح هورمون ها و امکان تخمک گذاری اصلا قابل پیش بینی نیست. بعید به نظر می رسد، اما ممکن است فرد یک ماه از نظر هورمونی پر شور و حرارت باشد و باردار شود.
کاهش میل جنسی تصور مناسب از خود و سبک زندگی در دوران بزرگسالی معمولا شامل فعالیت جنسی رضایت بخش و ایمن است. اما بسیاری از زنان (نه تمام آنها) با کاهش میل جنسی پیش و پس از یائسگی سرخورده می شوند. با شناخت مسائل زیست شناختی که باعث کاهش میل جنسی می شود می توان راه حل مناسبی یافت. میل جنسی به چندین دلیل پیش از موعد کاهش می یابد. برخی از این دلایل روانی یا عاطفی است .
اگر عزت نفس فرد به واسطه تغییرات در زندگی یا بدنش کاهش یابد، وی زودتر با کاهش میل جنسی مواجه می شود. برخی دلایل جسمی است، هیچ کس مشتاق رابطه جنسی دردناک نیست. برخی دیگر از دلايل هورمونی است، هورمون ها تغییر می کنند و اگر فرد می خواهد میل جنسی خود را حفظ کند، باید هورمونها متعادل باشد.
اگر خانمی یائسگی زودرس را تجربه کرده است، گفتگو با پزشک اهمیت بیشتری پیدا می کند. اگر پزشک به نگرانی های جنسی وی بی توجهی کند، فرد باید پزشک دیگری بیابد. خانمها بعد از یائسگی حامله نمی شوند، اما می توانند زندگی جنسی پرشور، گرم و سالمی داشته باشند.
تعدیل نگرش نسبت به رابطه زناشویی
هنگام افسردگی عاشق پیشه بودن دشوار است. یائسگی به خودی خود، فرد را افسرده نمی کند اما بیایید اتفاقاتی که طی این سال ها می افتد مرور کنیم: بچه ها سر و سامان می گیرند و خانه را ترک می کنند. والدین پیر می شوند و به توجه بیشتر نیاز دارند. فرد یا همسرش بازنشسته می شوند. به این چالش ها، مسائل روزمره ی حفظ رابطه ای شاد و مواجهه با دنیای پرسرعت را اضافه کنید. تنها چیز قابل اطمینان، بدن است که آن هم نسبت به گذشته با سرعت بیشتری در حال تغییر است.
آیا عجیب نیست که رابطه ی جنسی آخرین چیزی است که به ذهن زنان خطور می کند؟ خانم ها باید قبل از کاهش میل جنسی از دست عوامل تنش زای عاطفی خلاص شوند. و این مستلزم آن است که آن ها زمان بیشتری را به خود اختصاص دهند، به انجام برنامه ای ورزشی بپردازند. پیاده روی منظم به تنهایی یا همراه یک دوست، استرس را تا حد زیادی کاهش می دهد. با دوستان، درمانگر، آرایشگر یا مشاور مذهبی در مورد چالشها صحبت کند. همچنین اضطراب یا افسردگی خود را هنگام صحبت با متخصص داخلی یا متخصص زنان مطرح کند.
رابطه جنسی لذت بخش پس از یائسگی
تغییرات هورمونی باعث میشود جداره واژن نازک و ضعیف تر و مستعد پارگی شود و لیزی آن کاهش می یابد. واژن حساس و کمی نرم تر می شود. انعطاف پذیری بافت های متصل به واژن نیز کاهش می یابد و انتهای اعصاب حساس تر می شود. نتیجه این سازماندهی مجدد زیست شناختی این است که احتمالا نزدیکی دردناک می شود.
فکر کردن در مورد این ناراحتی باعث ایجاد سردرد می شود، یا وقتی همسر پیشنهاد عاشقانه ای به او می دهد خود را به کاری مشغول می کند، اما تمام میل جنسی وی از بین نرفته است. به چندین روش می توان نزدیکی دردناک را تسکین داد:
- حفظ زندگی جنسی فعال پس از یائسگی. فعالیت جنسی منظم جریان خون در فرج را حفظ می کند و سرعت فرآیند خشکی را کاهش می دهد. از این رو حفظ زندگی جنسی فعال، درد ناشی از خشکی بافتهای واژن را به تعویق می اندازد یا از آن پیشگیری می کند. این بی شک از آن موقعیت هایی است که نباید آن را از دست داد.
- صحبت با همسر در مورد افزایش حساسیت ها. بیشتر مردان در مورد تغییرات هورمون تحریک کننده ی فرج و واژن اطلاع ندارند. زنان باید برای همسرانشان توضیح دهند تا آنها نیز در مورد تدابیر جدید جنسی با رضایت متقابل اطلاعات کسب کنند.
- تجربه موقعیت مشخص. یائسگی بهترین زمان تجربه موقعیت های جدید جنسی است. این موقعیت ها باعث می شود خانم ها کنترل بیشتری روی آرامش خود داشته باشند.
- استفاده از لوبریکانت. هنگام نزدیکی برای رابطه ی جنسی مؤثر. با لوبریکانت زن و مرد می توانند ساعت ها از هم لذت ببرند. برخی زنان و همسرانشان استفاده از لوبریکانت را بخشی از معاشقه می دانند. لوبریکانت های پایه ی آب، مثل آستروگلاید، برای جداره های واژن بهتر است. باید از محصولات پایه نفت خام اجتناب شود.
برخی زنان به دلیل خشکی واژن همواره درد دارند، نه فقط موقع رابطه جنسی. اگر خانمی این مشکل را دارد، برای تسکین این سوزش باید به طور منظم از انواع لوبریکانت ها استفاده کند. (میزان مصرف در بروشور محصول موجود است.)
زنان نباید هنگام نزدیکی از کرم استروژن به عنوان لوبریکانت استفاده کنند. زیرا ممکن است همسرانشان این کرم را جذب کنند و مشکل ایجاد شود. حداقل یک مورد سرطان سینه در یک مرد گزارش شده که همسرش از کرم استروژن واژینال به عنوان لوبریکانت استفاده می کرد. خواندن دستورالعمل داروها الزامی است.
