حلیم به معنای گوشت و گندم از غذاهای اصلی و سنتی خاورمیانه است که با گوشت و گندم پخته میشود. در قدیم درست کردن این غذا به دلیل نبودن دیگ های مرغوب و … با زحمت زیاد و به سختی درست میشد و حلیم پزها مجبور بودند صبر و بردباری زیادی به خرج دهند تا هلیم مرغوبی درست کنند و چون حلیم از کلمه حلم و بردباری گرفته شده است گمان میرفته که نام این غذا هم از ریشه این کلمه گرفته شده باشد و این موضوع باعث شد کلمه حلیم کم کم به جای هلیم در ذهن ها جای گیرد.
در صورتیکه کلمه هلیم برای این غذا ریشه دار بوده و هلیم به معنای گوشت و گندم میباشد. این غذا معمولا بعنوان صبحانه و یا در محرم و ماه رمضان بعنوان سحری و افطاری مصرف میشود. این غذای بسیار مقوی و خوشمزه طرفداران زیادی دارد. پخت این غذا در خانه هم خیلی سخت نیست. رنگ گندم باید روشن باشد چون گندم تیره کهنه است و دیر میپزد و باعث میشود هلیم بی کیفیت شود.
اشکالی ندارد گندم کامل و یا حتی خرد باشد ولی حتما باید بدون پوست یا پوست کنده باشد. میتوان از بلغور گندم هم استفاده کرد، بلغور گندم در واقعی گندمی است که کوبیده و خرد شده و در نتیجه زودتر پخته میشود.
زمان پخت گندم معمولی سه چهار ساعت ولی بلغور گندم یک ساعت است. میزان آب حدودا بیش از شش برابر گندم است. برای گوشت میتوانید از ماهیچه، سردست یا گردن گوسفند استفاده کنید.
همچنین میتوانید از مرغ یا بوقلمون یا حتی ترکیبی از آنها استفاده کنید. ریختن برگ بو باعث میشود بوی گوشت را بگیرد و آن را میتوانید از عطاری ها بخرید. بعضیها این غذای خوشمزه را با نمک میخورند بعضی ها باشکر.
مواد لازم برای تهیه حلیم گندم با گوشت گوسفندی (حدود یک و نیم کیلو):
- گندم: پانصد گرم حدود سه لیوان
- آب: بیش از سه لیتر
- گوشت گوسفندی: چهارصد گرم
- پیاز: یک عدد متوسط
- چوب دارچین: دو عدد متوسط
- برگ بو: دو عدد (به دلخواه)
- نمک: به میزان لازم (سه قاشق چایخوری)
- پودر دارچین: یک قاشق چایخوری
- روغن مایع یا روغن حیوانی یا کره: پنجاه گرم
- شکر، پودر دارچین، گردو، کنجد، پودرنارگیل، گوشت یا مرغ ریش شده به میزان لازم جهت تزیین
دستور پخت حلیم گندم با گوشت گوسفندی به روش رستورانی و کشدار
۱. حدود سه لیوان معادل پانصد گرم گندم بدون پوست را خوب پاک میکنیم. با آب ولرم خوب میشوییم در ظرف کمی بزرگتر ریخته و به میزان دو بند انگشت آب روی آن ریخته و حدود دوازده ساعت میگذاریم خیس بخورد تا نرم نرم شوند و بین انگشت له شود تا راحت پخته شوند. در این مدت آب آن را یکی دو بار عوض میکنیم.
۲. بعد از اینکه گندمها خیس خوردند کمی باد میکنند و حجمشان زیاد میشود. حالا آبش را خالی کنید و مجددا بشورید و در قابلمه کمی بزرگ میریزیم.
۳. به میزان حدودا دو لیتر آب به آن اضافه میکنیم و روی شعله متوسط میگذاریم. حرارت را ابتدا زیاد کنید وقتی جوشید حرارت را کم کنید و حدود سه چهار ساعت صبر کنید تا گندم ها کاملا پخته شود.
۴. بعد از اینکه گندمها کاملا پخت کمی صبر میکنیم تا از داغی بیفتند سپس با گوشت کوب برقی یا میکسر یا مخلوط کن یا هر وسیله دیگر گندمها را کاملا له کنید تا یکدست شوند. اگر دوست نداری کمی پوست گندم زیر دندانت بیاید حتما آنها را از صافی رد کن.
درست کردن گوشت:
۵. در یک قابلمه سیصد یا چهارصد گرم گوشت گوسفندی را داخلش میریزیم.
۶. یک عدد پیاز متوسط را چهار قسمت کرده و اضافه میکنیم.
۷. دو عدد چوب دارچین اضافه میکنیم.
۸. بصورت اختیاری دو سه عدد برگ بو اضافه میکنیم.
۹. حدود یک لیتر آب اضافه میکنیم و قابلمه را روی شعله میگذاریم و حدود سه چهار ساعت صبر میکنیم تا گوشت ها کاملا پخته شود.
۱۰. یک ربع آخر به میزان لازم نمک اضافه میکنیم.
۱۱. بعد از اینکه گوشت پخت آب گوشت را از صافی رد و گوشت ها را هم ریش میکنیم.
۱۲. حالا گوشتهای ریش شده را با گوشت کوب دستی میکوبیم.
۱۳. حالا گوشت های ریش شده را به گندم اضافه میکنیم و با گوشت کوب دستی دوباره میکوبیم.
۱۴. دو قاشق چایخوری پودر دارچین اضافه میکنیم.
۱۵. به میزان لازم نمک اضافه میکنیم. نمک هلیم را طعمدار میکند.
۱۶. پنج قاشق غذاخوری روغن مایع اضافه کنید.
۱۷. حالا آب گوشت را اضافه میکنیم و هم میزنیم.
۱۸. حالا هلیم را روی حرارت میگذاریم و حدود یک ساعت صبر میکنیم تا به غلظت بیفتد.
نوش جان
طرز تهیه حلیم بادمجان اصفهانی با برنج
طرز تهیه حلیم لوبیا قرمز بروجرد
سلام. بعضیا فکر میکنن چون حلیم رو با شکر میخورن پس نمک نمیخواد اما حلیم حتما نمک میخواد اما نمک برای حلیم لازمه. ممنون
سلام فاطمه جان. دقیقا نمک از واجباتش هستش چون اگه ریخته نشه حلیم بی مزه خواهد شد حتی اگه بعدش شکر هم بریزی باز مزه دار نمیشه. نمک به میزان لازم باید ریخته بشه.