نگاهی به آینه بیندازید، با چهره ای که انتظار دارید روبرو خواهید شد، اما اگر کمی بیشتر دقت کنید نشانه هایی را که مورد وضعیت سلامتی بدن شما هستند را پیدا خواهید کرد. البته ابتدا باید این نشانه ها را بشناسید.
1. پوست و چشم های زرد
این مورد نشان از زردی (یرقان) است. این مشکل زمانی پیش می آید که مقدار زیادی از مواد زائدی که بدن تولید می کند، موجب از بین بردن گلبول های قرمز خون می شود. در نوزادانی که قبل از هفته¬ی 38 ام بارداری متولد می شوند، زردی متداول است و در بیشتر موارد بی خطر، به این دلیل که کبد آن ها هنوز به اندازه کافی رشد نکرده تا به نحوی مطلوب کار خود را انجام دهد. اما در بزرگسالان زردی ممکن است نشان از مشکلات جدی سلامتی مانند عفونت های ویروسی (هپاتیت، مونونوکلئوز) باشد. همچنین یرقان می تواند نشان از مشکلات کبد، کیسه صفرا یا لوزالمعده یا به دلیل سوء مصرف الکل باشد.
2. وجود خال بر روی صورت
خال ها به صورت لکه یا برجستگی هایی که اغلب تیره رنگ هستند، دیده می شوند. خال ها در بیشتر موارد نگران کننده نیستند، اما بررسی های پوستی می تواند سرطان را قبل گسترش یافتن آن تشخیص دهد. هنگامی که صحبت از خال می شود همیشه این 5 مورد را به خاطر داشته باشید:
• نامتقارن بودن خال: آیا شکل خال از هر طرف متفاوت است؟
• مرز خال: آیا کناره ها و مرز خال به صورت دندانه دار و ناهموار است؟
• رنگ خال: آیا رنگ خال غیر یکنواخت است؟
• قطر خال: آیا از نخود بزرگتر است؟
• رشد و گسترش خال: آیا طی چند هفته گذشته تغییر کرده است؟
اگر به هریک از این سؤالات پاسخ مثبت دادید، با پزشک خود مشورت کنید.
3. وجود تبخال و زخم روی صورت
نواحی اطراف دهان و لب ها مستعد بروز تبخال هستند که به دلیل ویروس تبخال نوع 1 ایجاد می شود. (اکثر کودکان یا بزرگسالان مبتلا به تبخال دهان از طریق بزاق آلوده شده اند، نه از طریق تماس جنسی.) پس از ابتلا به این ویروس، این ویروس در بدن انسان باقی می ماند و هنگامی که بیمار شویم، مضطرب باشیم، بیش از حد خسته شده باشیم یا مدت زمان زیادی در معرض نور آفتاب بوده باشیم، ممکن است زخم ها ظاهر شوند. تبخال معمولاً به خودی خود از بین می رود، اما در صورت شیوع شدید یا مکرر،پزشک ممکن است دارو را پیشنهاد کند.
4. لب های ترک خورده
همه افراد هر از گاهی به ویژه در زمستان دچار لب های خشک یا ترک خورده می شوند. استفاده از مرطوب کننده ها می تواند مفید باشد و از لب ها محافظت کرده و رطوبت آن ها را حفظ کند. اما گاهی اوقات لب های خشک نشانه ای از مشکلات سلامتی، مانند کم آبی بدن است. خشکی لب ها همچنین می تواند یک واکنش آلرژیک یا پاسخ به داروهایی مانند استروئیدها باشد.
5. راش پروانه ای
بیشتر بثورات پوستی جدی نیستند و به خود به خود بهتر می شوند، اما راش پروانه ای یک مورد غیر معمول است. روی هر دو گونه و به شکل یک پروانه ایجاد که علامت شایع لوپوس است. راش پروانه ای نوعی بیماری است که باعث می شود سیستم ایمنی بدن به بافت ها و اندام های خود حمله کند. بیمار ممکن است دچار تب، درد و خشکی مفاصل و آبی شدن رنگ انگشتان در سرما شود. اگر بثورات پوستی غیر قابل توضیح دارید، به خصوص اگر همراه با علائم دیگر باشد، به پزشک مراجعه کنید.
6. رویش مو در نقاط غیر معمول
این مورد ممکن است فقط رویش موهای زائد در قسمت هایی باشد که توقع آن را ندارید، این اتفاق در مردان با افزایش سن و در اطراف گوش ها و ابرو ها و در زنان در اطراف چانه قابل مشاهده است. در خانم های جوان تر، موهای صورت می تواند نشانه ای از سندرم تخمدان پلی کیستیک باشد، شرایطی که می تواند بارداری را دشوارتر کند.
7. افتادگی پلک
پزشکان این مشکل را بلفاروپتوز (Blepharoptosis) می نامند. این مشکل می تواند در یک یا حتی هر دو چشم ظاهر شود. در موارد شدید، پلک ممکن است بینایی را مسدود کند. ممکن است برخی افراد به طور مادرزادی دچار افتادگی پلک باشند یا بعد ها دچار این مشکل شوند. افتادگی پلک در بیشتر موارد بی خطر است اما می تواند نشانه ای از مشکلات مغزی، اعصاب یا مشکلات کاسه چشم باشد. اگر این مشکل پس از گذشت چند ساعت همچنان ادامه داشت و اگر دچار دوبینی، ضعف عضلات، مشکل در بلع یا سردرد شدید بودید، حتما به پزشک مراجعه کنید چرا که این موارد می توانند نشنه سکته باشند.
8. ناتوانی در حرکت دادن یک طرف صورت
اگر نمی توانید بخشی از بدن خود را حرکت دهید، سریعاً کمک پزشکی تقاضا کنید. اما اگر علائم دیگری ندارید، احتمالاً فلج بل است. فلج بل هنگامی اتفاق می افتد که احتمالاً ویروسی، عصبی که عضلات صورت را کنترل می کند، تحت کنترل درمی آورد یا باعث تورم می شود. این مشکل از چند ساعت تا چند روز ممکن است طول بکشد و معمولاً یک طرف صورت را ضعیف می کند. همچنین ممکن است در فک یا پشت گوش احساس درد کنید. این مشکل معمولاً جدی نیست و طی 3 تا 6 ماه بهتر می شود.
9. فلج صورت با سایر علائم
سکته مغزی هنگامی اتفاق می افتد که جریان خون در قسمتی از مغز به دلیل پارگی یا مسدود شدن رگی قطع شود. در صورت مشاهده هر یک از این علائم فوراً کمک پزشکی تقاضا کنید:
• قسمت پایین صورت به طور ناگهانی فلج شده باشد
• احساس بی حسی یا ضعف در بازوها یا
• تکلم نامفهوم
• دوبینی
• بینایی مضاعف
• سرگیجه
• مشکل در بلع
10. وجود لکه زرد روی پلک
این برجستگی های زرد در اطراف و روی پلکهای فوقانی و تحتانی، گزانتلاسما (Xanthelasma) نامیده می شوند. این لکه های زرد از کلسترول تشکیل شده اند. این لکه های زرد خطرناک یا دردناک نیستند و معمولاً می توانند برداشته شده و از بین بروند. اما با این وجود، آنها می توانند نشانه ای از احتمال ابتلا به بیماری قلبی یا سکته قلبی باشند، بنابراین ایده خوبی است که از برای چکاپ جسمی به پزشک مراجعه کنید.
11. چشم های پف کرده
فضای زیر چشمان می تواند از مایعات پر شود. این اتفاق می تواند باعث شود تورم یا پف کردن چشمها شود. آب و هوای گرم و مرطوب می تواند سبب شود بدن آب بیشتری در خود نگه دارد، همچنین کمبود خواب، مصرف غذای خیلی شور و تغییرات هورمونی نیز می توانند سبب پف کردن اطراف چشم ها شوند. با بالا رفتن سن این مشکل بیشتر اتفاق می افتد زیرا ماهیچه هایی که از پلک ها حمایت می کنند ضعیف می شوند. اگر چشم های شما قرمز شده و می خارد، ممکن است یک واکنش آلرژیک به مواد غذایی، گرده گیاهان، موادآرایشی، عطر، پاک کننده ها یا عفونتی مانند التهاب ملتحمه (کنژنکتیویت یا چشم صورتی) باشد.
12. ملاسما
ملاسما اختلال پوستی رایجی است که در آن لکههایی به رنگ قهوهای-خاکستری روی پوست صورت ایجاد میشود. پزشکان دقیقا نمی دانند که چرا این اتفاق می افتد، اما این مشکل می تواند با مواردی مانند بارداری یا مصرف قرص های ضد بارداری خاص ایجاد شود. در این موارد، ملاسما اغلب پس از به دنیا آمدن کودک یا قطع مصرف قرص های ضدبارداری به خودی خود محو می شود. در موارد دیگر، ملاسما ممکن است سال ها ادامه داشته باشد. اما داروها و سایر روش های درمانی مانند پیلینگ شیمیایی (لایه برداری شیمیایی: جراحی پلاستیک شیمیایی هم نامیده می شود و به منظور درمان و از بین بردن ضایعات پوستی مانند اسکار، چروک، آکنه و شلی پوست مورد استفاده قرار می گیرد) می تواند کمک کند.
13. ریزش مو
اگر دچار ریزش مژه ها یا ابروها و ریزش تکه ای موی سر شده اید، می تواند نشانه ای از نوعی بیماری به نام آلوپسی آرئاتا باشد. این اتفاق زمانی می افتد که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به فولیکول های مو حمله می کند. تا کنون هیچ راهی برای جلوگیری از ریزش تکه ای مو وجود ندارد، اما در مورد داروهایی که ممکن است به رشد موها کمک کند، با پزشک خود صحبت کنید.