تمام علائم پیش از یائسگی به یائسگی نیز مربوط می شود. اما بعد از یائسگی (قطع عادات ماهانه به مدت یک سال)، همه چیز کمی آرام می شود. گرگرفتگی فروکش می کند و خلق تثبیت می شود. جسم و روح به برخی جنبه های کاهش تولید استروژن عادت می کند. درصد کمی از زنان علائم یائسگی را تا چند سال پس از قطع عادات ماهانه تجربه می کنند.

حتا ممکن است علائم جسمی بعد از یائسگی آزاردهنده تر باشد. در این صورت، فرد نباید ناراحت باشد بلکه باید با پزشک خود همکاری کند تا درمان هورمونی یا غیرهورمونی را بیابد و وی را آرام کند. دوره های طولانی کاهش سطح استروژن موجب بیماری هایی نظیر پوکی استخوان، بیمارهای قلبی-عروقی، حمله قلبی، سکته مغزی، سرطان روده بزرگ می شود. در ادامه برای اشاره به زمان مربوط به یائسگی و پس از یائسگی از اصطلاح یائسگی استفاده می کنیم.

علائم و نشانه های یائسگی در زنان

علائم جسمی یائسگی

بعد از یائسگی رسمی (قطع سیکل قاعدگی به مدت 12 ماه کامل)، استروژن کمتری، بدون نوسان معمول پیش از یائسگی، تولید می شود. هورمون ها آرام می گیرند. با گذشت زمان، این دوره های طولانی سطح پایین استروژن موجب تغییرات جسمی می شود.

برخی از این علائم جسمی نتیجه کاهش سطح استروژن است و بس. این علائم معمولا علائم اولیه نامیده می شوند. برخی از این علائم حالات ناخوشایندی ایجاد می کند که این علائم نیز علايم ثانویه نامیده می شوند.

علائم و نشانه های اولیه یائسگی

علائم اولیه عبارت است از:

خشکی واژن

پزشکان این وضعیت را تحلیل واژن می نامند. از آنجایی که استروژن بافتهای واژن را مرطوب و انعطاف پذیر می کند، دوره های پیوسته ی کاهش استروژن موجب خشکی و انقباض بافت واژن می شود. بین ۲۰ تا ۴۵ درصد زنان در ایالات متحده خشکی واژن را تجربه می کنند. زنان اغلب وقتی به دلیل اصطکاک ها، نزدیکی دردناک می شود به خشکی واژن پی می برند.

ناراحتی فرج

خارش، سوزش و خشکی فرج در زنان یائسه شایع است. اما باید به خاطر داشته باشیم که شرایط و بیمارهای زیادی که روی فرج تأثیر می گذارد ربطی به استروژن ندارد، بنابراین پزشک باید هرگونه تغییر در فرج را بررسی کند.

بی اختیاری ادرار

این وضعیت طی سالهای پیش و پس از یائسگی شایع تر از سال های اولیه ی باروری است. با کاهش استروژن بافت های مجاری ادرار خشک تر و نازک تر می شود و عضلات کشش خود را از دست می دهد. بی اختیاری ادرار زمانی تجربه می شود که فرد نتواند ادرار خود را هنگام خنده، ورزش یا عطسه کنترل کند. مجاری ادرار، به خصوص میزراه، به استروژن نیاز دارد تا شکل و کشش عضلانی خود را حفظ کند. میزراه بعد از کاهش سطح استروژن نمی تواند جریان ادرار را مسدود کند.

تکرر ادرار

تکرر ادرار، مانند بی اختیاری ادرار، که ناشی از کاهش مستمر سطح استروژن است، مشخصه ی یائسگی است. تکرر ادرار به عبارت ساده به معنی این است که فرد به کرات ادرار می کند. ممکن است فرد بلافاصله بعد از ترک دستشویی احساس کند دوباره باید به دستشویی برود. این وضعیت طی روز بسیار عذاب آور و در شب عذاب آورتر است. تکرر ادرار گاهی موجب اختلال خواب و زودرنجی می شود.

سردرد

زنانی که اولین سردرد میگرنی خود را پیش از یائسگی تجربه می کنند اغلب در می یابند میگرن بعد از یائسگی از بین می رود.

تغییرات پوستی

کاهش سطح استروژن باعث می شود پوست سفتی و انعطاف پذیری خود را از دست دهد. در واقع استروژن پوست را انعطاف پذیر نگه می دارد و به پوست در حفظ مایعات کمک می کند. در نتیجه پوست «پر» می ماند و شل و آویزان نمی شود.

تغییرات مو

با یائسگی مو نازک و خشک تر می شود. اما موی برخی زنان بعد از یائسگی مثل پنبه نرم و پف کرده می شود. استروژن مرطوب کننده های طبیعی بدن را تحریک می کند، بنابراین وقتی سطح استروژن در بدن کاهش می یابد، مو آسیب می بیند و خشک و وزدار می شود. همچنین نمی توان فردائم را حفظ کرد. اما موی برخی خانمها ضخیم تر از قبل می شود و دیگر برای زیبایی مو به استفاده ی روزانه از شامپو نیاز ندارند.

تغییر وزن

بعد از یائسگی وزن به مرکز بدن – دور کمر منتقل می شود. هیکلی که زمانی شبیه ساعت شنی بود، به واسطه ی تغییرات هورمونی شبیه سیب می شود. هرچند ممکن است فرد کمی چاق شود، اما مقصر فقط تغییرات هورمونی نیست. بدن دیگر نسبت به عدم تعادل تغذیه ای و عادات غذایی و ورزشی
نامناسب بی تفاوت نمی ماند.

علائم و نشانه های ثانویه یائسگی

ممکن است یک یا چند علامت اولیه وضعیت ناخوشایندتری ایجاد کند. این علايم ثانویه عبارت است از:

نزدیکی دردناک

خشکی و تغییر شکل واژن منجر به ناراحتی یا درد هنگام نزدیکی می شود. از آنجایی که کاهش استروژن موجب نازک شدن بافت های مجاری ادرار و واژن و کاهش کشش عضلات می شود، موقعیت اندام ها به طور طبیعی تغییر می کند.

اختلال خواب

گرگرفتگی، تکرر ادرار، اضطراب و بسیاری دیگر از علایم یائسگی موجب اختلال خواب می شود. فرد صبح خسته و کوفته از خواب بیدار می شود زیرا بدن در شب وارد مراحل عمیق خواب نشده است تا روز سرحال و شاداب باشد. خستگی: خواب شبانه ی ناآرام یا بی خوابی باعث احساس خستگی می شود. اما خستگی نتیجهی کاهش تستوسترون نیست.

تغییرات روحی/ احساسی یائسگی جنبه های روحی احساسی مختلفی دارد. برخی علایم پس از یائسگی معمولا یا کاهش می یابد یا به طور کامل از بین می رود؛ اما مواجهه با برخی دیگر دشوار است.

اضطراب

اضطراب شایع پیش از یائسگی اغلب ناشی از افت ناگهانی استروژن و آغازگر واکنشی زنجیره ای است (به مطلبی تحت عنوان «دلایل زیست شناختی علایم یائسگی» که پیشتر در این بخش آمد مراجعه کنید. بعد از یائسگی، اضطراب نامعلوم اغلب از بین می رود و فرد به حالت عادی بازمی گردد.

افسردگی

زنانی که رحمشان برداشته شده است، احتمالا بیشتر از زنانی که یائسگی طبیعی دارند افسردگی ناشی از یائسگی را تجربه می کنند. محققان هنوز دلیل این افسردگی را نیافته اند، اما احتمالا عوامل جسمی، روحی و فرهنگی همگی نقش دارند. زنانی که استروژن مصرف می کنند و ناگهان آن را قطع می کنند نه طی یک فرآیند تدریجی – نیز دچار افسردگی می شوند. استروژن به تولید سروتونین (ماده ی تنظیم کننده ی خلق) کمک می کند، بنابراین کاهش سطح استروژن به معنی کاهش سروتونین است.

کاهش میل جنسی

کاهش میل جنسی مشکل بسیاری از زنان یائسه است، اما خوشبختانه 70 درصد زنان در سال های پیش و پس از یائسگی از نظر جنسی فعال می مانند. علت کاهش میل جنسی، عدم تعادل هورمونی یا سطح بسیار پایین تستوسترون است.

فراموشی و افکار مبهم

هرچند فراموشی و افکار مبهم پیش از یائسگی شایع است. در بسیاری از زنان تمرکز و حافظه بعد از یائسگی به حالت طبیعی برمی گردد. گذشت عمر موجب تضعیف ذهن می شود، اما نمی توان فقط یائسگی را مقصر دانست.

تحقیقات جدید نشان داده استفاده ی مستمر از داروهای هورمونی بعد از 65 سالگی خطر زوال عقل را افزایش می دهد. اگر خانمی از این داروها استفاده می کند، باید از پزشک خود در مورد دلایل استفاده ی مستمر از این داروها سؤال کند.

کنار آمدن با دوران یائسگی و مدیریت علائم و نشانه های آن

درک صحیح علائم اهمیت زیادی دارد. بسیاری از افراد علائم را ناشی از بیماری می دانند؛ بسیاری از زنان احساس می کنند اتفاق های عجیب در بدن یا احساساتشان ادامه دارد.

شاید خانمی در صورت احساس لرزش در چانه تصور کند در شرف حمله قلبی است. اگر برای بررسی تپش قلب به متخصص قلب مراجعه کند، شاید وی به هورمون ها توجه نکند زیرا به دنبال پاسخ معما در قلب می گردد. شاید شرایط عجیب فرد اصلا جسمی نباشد. بلکه احساسی باشد؛ مثل سرخوردگی در کار یا عصبانی صحبت کردن با فرزندان. بسیاری از زنان با دقت به این علایم فکر می کنند، اما آنها را با پزشک خود مطرح نمی کنند. اگر علائم با پزشک مطرح شود، ممکن است وی بگوید «چیزی نیست». چیزی نیست؟ اما چطور میتوان به همکاران و فرزندان گفت چیزی نیست؟

حتا گاهی اوقات متخصصان زنان عدم تعادل هورمونی را به عنوان منشأ این علایم نادیده می گیرند. ممکن است خانم ها گمان کنند مشکل آنها صرفا شیمیایی یا هورمونی است که در این صورت پزشک می گوید برای یائسه شدن خیلی جوان هستند یا چون هنوز عادت ماهانه می شوند، یائسه نشده اند.

تشخیص یائسگی با آزمایش

برخی متخصصان زنان سطح FSH (هورمون محرک فولیکول) خون فرد را بررسی می کنند و یائسگی را منتفی می دانند. زیرا سطح بالای FSH نشان دهنده یائسگی است. اما پیش از یائسگی سطح هورمون ها بالا و پایین می رود. ممکن است یک ماه FSH کاملا طبیعی و ماه بعد بالا باشد. بدون تست ماهیانه، تعیین یائسگی دشوار است.

اما شاید سطح استروژن و تستوسترون حتا قبل از یائسگی رسمی افزایش یابد و معمولا هم افزایش می یابد، و این عدم تعادل موجب علایم آزاردهنده ی مربوط به یائسگی می شود. گاهی اوقات بعد از مشاوره ی پزشکی فرد سرخورده تر می شود زیرا پزشک به او می گوید «چیزی نیست» یا با دادن چندین آزمایش او را به وحشت می اندازند.

واقعیت این است که علائم پیش از یائسگی، اغلب شدیدتر از علایم پس از یائسگی است. فرد بعد از یک یا دو بار گرگرفتگی متوجه می شود این علائم عجیب، آن چیزی نیست که تصورش را می کرد و در حال نزدیک شدن به یائسگی است. اگر فرد این رابطه را بیابد، خوش شانس است. تعداد معدودی از زنان می دانند که تپش قلب و زودرنجی بخشی از وضعیت پیش از یائسگی است.

Rate this post